پاسخ به:بانک مقالات تاریخ
شنبه 16 اردیبهشت 1391 10:22 PM
4 : گنجينه اسناد بهار 1389; 20(1 (پياپي 77)):40-56. |
گنج پنهان در نقش هاي گليم گيلان |
شادقزويني پريسا* |
* دانشگاه الزهرا |
اگرچه گليم بافي در گيلان يکي از هنرهاي دستي چندان مطرح نسبت به ساير دست ساخته هاي اين منطقه نمي باشد، اما آنچه هست نقش، رنگ و بافتي خيره کننده دارد که با بازنگري و کاوش در ويژگي هاي آن، مي توان به متن خواني و رمزگشايي بسياري از ناشکافته ها در خاستگاه هاي مردم منطقه دست يافت. اصولا نقوشِ گليم در هر منطقه اي از ايران، بيانگر روابط اجتماعي، مناسبات فرهنگي و تجلي باورها و بيان آرزوهاي مردم است و امري مهم براي تحقيقات مردم شناسي به حساب مي آيد. نقش گليم، بيان واضحي از شرايط محلي و اقليمي، آب و هواي محل زندگي، علايق و باورها، سلايق و آرزوهاي استادکاران بافنده را در خود نهفته دارد و حتا بيان دردها و آلام آنان است. در نقشينه هاي گليم گيلان نيز، مي توان نزديکي زيادي با نقوش گليم ديگر نقاط ايران جستجو کرد و تا حدودي شباهت هاي يکساني در آن ها برشمرد. اين نقش ها، همچون گنجي پنهان در درون خود اسرار بسياري از زيباشناسي عاميانه تا بيان روايي حس و حال هاي عاشقانه را نهفته دارد و آن ها را به عنوان اسنادي قابل اعتنا و دربردارنده فرهنگ و هنر عامه، مي توان به شمار آورد. در اين مقاله، اين مساله بيان مي شود که تنوع نقش هاي گليم گيلان، نشان دهنده زيباشناختي عاميانه منطقه است و همچنين، نشان از ذوقِ خلاق هنرمندان بومي دارد. در اين جا همچنين به طبقه بندي و تحليل نقشينه هاي گليم گيلان در سه وجه نقوش انتزاعي، نقوش تزئيني و نقوش تصويري (فيگوراتيو) مي پردازيم. بي ترديد شناخت اين نقشينه ها، هم به خلاقيت و نوآوري قشر جوياي هنر ناب و اصيل کمک مي رساند و هم تلاشي براي هويت بخشي به اين ميراث فرهنگي و معنوي کشور عزيزمان مي باشد. |
كليد واژه: گليم گيلان، مردم شناسي، هنر عاميانه، نقوش نمادگرا، نقوش تزئيني، نقوش انتزاعي |
نسخه قابل چاپ |