بانک مقالات تاریخ

اندرزنامه نويسي، يکي از نمودهاي خرد سياسي و از عوامل تداوم ميراث سياسي ايراني بود. محور اساسي اندرزنامه ها، انديشه شاهي و کارکردهاي اين نهاد در اداره جامعه ايراني بود. کارگزاري اهورامزدا در زمين، حفاظت از مرزها، دينياري، عمران و آبادسازي و دادگري، از کارکردهاي نهاد شاهي به شمار مي آمد. با ترجمه متون ايراني به عربي، مضامين اندرزنامه ها به دوره اسلامي انتقال يافت و البته بستر تازه، تغييراتي در جهت و چگونگي پاره اي از کارکردهاي نهاد شاهي پديد آورد. اهميت نامه طاهر، از اين روست که وي نخستين سلاله حکام ايراني پس از اسلام را پي افکند و انديشه هاي وي در اخلافش تاثيرگذار بود. نامه طاهر، نخستين جلوه رويکرد حکام ايراني پس از اسلام، به ادبيات اندرزنامه نويسي ايران باستان است. با بررسي نامه طاهر، عيان مي گردد که طاهر با آموزه هاي باستاني و نهاد شاهي و اندرزنامه هاي باستاني مانند عهد اردشير آشنايي داشته است. يکي از سوالات درباره نامه طاهر، اين است که آشنايي او با الگوي ملکداري ايراني، چه تاثيري در رويکرد و سيره عملي وي در عهده گرفتن کارکردهاي نهاد شاهي و سياست وي در قبال خلافت عباسي داشته است؟ مقاله حاضر با رويکردي تحليلي، به تکوين کارکردهاي نهاد شاهي در ايران باستان و تغيير آن ها در دوره اسلامي و بازيابي کارکردهاي نهاد شاهي در نامه طاهر مي پردازد.

 نسخه قابل چاپ