پاسخ به:بانک مقالات تاریخ
چهارشنبه 13 اردیبهشت 1391 10:36 PM
4 : فرهنگ (ويژه تاريخ) زمستان 1385; 19(4 (مسلسل 60)):91-142. |
مردم، علما و توسعه در عصر قاجاريه: راه گيلان |
كاظم بيكي محمدعلي* |
* دانشگاه تهران |
اگر چه در عصر قاجاريه، گيلان به عنوان توليدکننده عمده ابريشم و نيز گذرگاه اصلي تجارت خارجي ايران از طريق درياي مازندران، جايگاهي چشمگير در اقتصاد کشوري و منابع درآمد دولت مرکزي داشت، فاقد راه مواصلاتي مناسب با بخش هاي داخلي ايران بود. از سفرنامه هاي قرن 19م./14-13 ه.ق. چنين بر مي آيد که به رغم اهميت ارتباطات در فرايند توسعه، قاجاريه جز راهي مالرو و صعب العبور براي گيلان تدارک نديدند. با وجود اين، هنگامي که دولت توسعه طلب روسيه تزاري با استفاده از سياست درهاي باز ناصرالدين شاه، تهران را به اعطاي امتياز راه شوسه گيلان به کمپاني روسي بيمه و حمل و نقل ايران وادار کرد (ذيحجه 1310 هـ.ق./ جون 1893 م.)، اهالي گيلان از اين اقدام استقبال نكردند. افزون بر اين، به وقت افتتاح راه شوسه (رمضان 1316 ه .ق.) شورشي عليه کمپاني روسي راه در رشت بر پا شد، كه اين قيام موفق، با تاثير در مناسبات ايران و روسيه، نزديك بود به مداخله نظامي روسيه در ايران منجر شود. |
كليد واژه: |
نسخه قابل چاپ |