دانستن اسباب نزول آيات و سور، هم چنين مكي و مدني بودن آن ها، از آن جهت كه در كشف معنا و دلالت آيات اهميت شايان دارد، از جمله مباحث مهم علوم قرآن است.
قرآن پژوهان شناخت مكي و مدني بودن سور و آيات را از دو راه ممكن دانسته اند: طريقي مستند بر سماع و نقل و طريقي ديگر متكي بر قياس. عوامل متعدد چون: كمبود نصوص؛ اختلاف و تناقض روايات و … ايشان را بر آن داشت تا با توجّه به ويژگي هاي اسلوبي و سبك و سياق آيات، قواعد و معيارهايي وضع نمايند تا تشخيص آيات مكي و مدني را ممكن سازد. با اين حال شناخت قطعي و يقين به سبب نزول بسبياري از آيات هم چنان در پرده ابهام و اختلاف نظر مانده است. يكي از اين موارد سوره انسان است كه چهار رأي متفاوت را بر تافته است.
1.مدني بودن سوره با اذعان به سبب نزول خاص.
2.مكي بودن سوره و نفي سبب نزول خاص.
3.مدني بودن بخش نخست سوره (آيات 1-22) و مكي بودن آيات انتهائي.
4.مكي بودن تمام سوره با اذعان به شأن نزول خاص.
در اين مقاله آراء فوق بررسي شده است و با امعان نظر به اينكه در بعضي سور و آيات، شأن نزول لزوما به معني سبب نزول نيست، قول چهارم را موجه تر شمرده است.
