بانک مقالات تاریخ

نقد ادبي در دوره جاهليت، محدود، جزيي نگر و ذوقي بود. پس از وقفه اي کوتاه در دوران اسلامي، با ورود به دوره بني اميه ديدگاه نقد جاهلي به گونه اي حادتر تجديد شد. حجاز، بغداد و شام هر کدام گرايش ويژه اي داشت. در قرن سوم سه شخصيت بارز: ابن سلام، ابن قتيبه و جاحظ نقد ادبي عربي را به بخش مستقلي بدل کردند. جدال هاي کلامي معتزله و آراي کلماي يوناني بر نقد ديني اين دوره تأثيري عميق بر جاي گذاشت . سده چهارم دوره ظهور نقد ادبي عربي است. در اين دوره جدال گسترده اي ميان طرفداران شعر قديم و جديد آغاز گشت. بحرتي نماينده سنّت و ابوتمام نماينده تجدد بود. تأليف : "الموازنه بين الطائبين" و "اخبار ابي تمام" حاصل اين جدال است. با ظهور متنبي مباحث جديد نقد پيرامون او پديد آمد و قاضي جرجاني اثر مهم خويش "الوساطه بين المتنبي و خصومه" را تأليف کرد. از قرن چهارم به بعد نقد ادبي به حوزه بلاغت نزديک تر شد و عبدالقادر جرجاني مباحث بلاغت قديم را در دو کتاب مهم خويش "اسرار البلاغه" و "دلائل الاعجاز" گرد آورد. با سقوط بغداد در قرن هفتم شعر و نقد ادبي با رکود مواجه گشت.