بانک مقالات تاریخ

پاسخ به:بانک مقالات تاریخ
چهارشنبه 6 اردیبهشت 1391  5:44 PM

3 : تاريخ و تمدن اسلامي پاييز و زمستان 1388; 5(10):57-83.

رساله في [توضيح اشکال] الاسطرلاب الکري: بررسي رساله اي مجهول المولف درباره اسطرلاب کروي

موسوي سيدجمال,مظفري سيدمحمد

اين مقاله به بررسي رساله اي مجهول المولف به نام في توضيح اشکال الاسطرلاب الکري مي پردازد. مولف رساله به تصريح خود، سازنده اسطرلاب بوده و بنابراين، اسطرلاب کروي تشريح شده در متن اين رساله احتمالا مبتني بر نمونه ساخته شده او بوده که بنابراين احتمال، امکان مقايسه آن را با دو نمونه برجاي مانده از اسطرلاب هاي کروي دوران اسلامي فراهم مي آورد. با اين مقايسه و نيز برخي شواهد، اين فرضيه مهم توسط مولفان مطرح گرديده که رساله مذکور در اواخر قرن ششم و اوايل قرن هفتم نگاشته شده است. اين فرضيه دست کم با سه دليل تاييد مي گردد. افزون بر اين، برخي نکات جالب مربوط به ريشه شناسي اسطرلاب، نحوه کاربرد ابزار، ... نيز در اين مقاله بررسي مي شود.

كليد واژه: اسطرلاب، اسطرلاب کروي، آلات نجومي، تاريخ نجوم اسلامي

نسخه قابل چاپ