بانک مقالات تاریخ

فراخوان پيروان اديان ديگر به قبول اسلام که اصطلاحا «دعوت» خوانده مي شود، در بيشتر موارد با سه پيشنهاد: قبول اسلام، پرداخت جزيه يا جنگ همراه بوده است. پيشنهاد قبول اسلام به ايرانيان نيز به تفصيل در گزارش هاي متعدد آمده است. محتواي اين گزارش ها داراي دو وجه متمايزند: وجه صوري و عيني رويداد ها و ديگر، وجه ديني، معنوي و گرايش ها و بينش هاي راويان آنها. گزارش هاي مختلف و وجود ديدگا ه هاي متضاد درباره يک رويداد سوال هايي برانگيخته است. نت برخي از اين گزارش ها را جعلي و مساله دعوت در منابع را مضاميني داستاني و آنها را فاقد اصالت و مصداق عيني مي شمرد؛ اما با نقد ابعاد مختلف ديني، اخلاقي، اقتصادي و اجتماعي محتواي گزارش ها و تحليل مضمون نامه ها و گفتگوهاي فرستادگان مسلمانان، به ويژه تحليل رويارويي اعراب با رستم فرخ زاد، و نيز ملحوظ داشتن حواشي مربوط به جلوس يزدگرد معلوم مي گردد که هرچند عرضه دعوت- يعني نقطه ثقل گزارش هاي فتوح- در هر رويارويي ممکن نبوده، اما ادعاي مجعول بودن آن را نيز نمي توان تاييد کرد.