پاسخ به:بانک مقالات تاریخ
چهارشنبه 6 اردیبهشت 1391 5:32 PM
4 : تاريخ و تمدن اسلامي بهار و تابستان 1390; 7(13):66-82. |
غازانيه تبريز: نماد تحول فرهنگي مغولان |
علي اصل پرويز*,يوسفي فر شهرام |
* دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات تهران، گروه تاريخ و تمدن ملل اسلامي، تهران، ايران |
در طي قرن هفتم هجري، مغولان بخش بزرگي از سرزمين هاي شرق اسلامي را تحت سيطره خود گرفته در بر صحنه سياسي و اجتماعي اين سرزمين ها حضوري مسلط يافتند. آنان اقوامي بودند با زبان، فرهنگ، تعلقات آب و هوايي، سنت هاي کوچ رويي و ذهنيت هاي معماري متفاوت؛ از اين رو در شهرک هايي که در کنار شهر پايتخت هاي خود بنا کردند، پرده منقوش فرهنگي خود را بر روي آن کشيدند، ولي باز اقليت هاي قومي کوچکي بودند. اما اين تمايز قومي و هويت فرهنگي مغولان با شيوه تسامحي که در زمان غازان خان (حک: 694-703ه.) منجر به گزينش دين اسلام گرديد، تفاوت بارزي يافت. اين اعتقاد ديني با ماهيت فرهنگي اي که اساسا ايراني بود، تقويت شد و قوام گرفت و فرهنگ مغولان را از معماري تا ديني از آبشخور فرهنگ ايراني - اسلامي سيراب کرد. کوس اين تحول فرهنگي با ساخته شدن شهرک غازانيه تبريز در قلمرو ايلخانان طنين انداز شد. ساختار و کارکردهاي اين شهرک نشان دهنده تغييرات عمده اجتماعي- اعتقادي و سياسي رخ داده در ميان مغولان بود. اين چنين بود كه فرهنگ عشيره اي مغول که تنها در ميان قبايل صحراگرد و در عرصه کارزار و غارت مي توانست قدرت نمايي نمايد، در جدال تمدني و فرهنگي و حکومت که چيزي براي ارائه نداشت، آرام آرام رنگ باخت. |
كليد واژه: شام / شنب غازان، غازانيه تبريز، مغول، ايلخانان، غازان خان |
نسخه قابل چاپ |