بانک مقالات تاریخ

کتاب تجزيه الامصار و تزجيه الاعصار، مشهور به تاريخ وصاف، تاليف عبداله شيرازي، ملقب به وصاف الحضره، يکي از مهم ترين متون تاريخنگاري ايراني است. اين اثر، افزون بر اخبار تاريخي، ديدگاه هاي مولف درباره اصول و مباني دانش تاريخ را نيز در بر دارد. اين نوشتار مي کوشد از خلال سبک تاريخنگاري وصاف و همچنين اشارات مستقيم و غير مستقيم او، به ديدگاه هايش در اين زمينه دست يابد. براي تحقق اين هدف، پرسشي چنين مطرح شده است: ديدگاه هاي معرفت شناسانه وصاف شيرازي درباره مباني علم تاريخ چيست و چه تاثيري در روش تاريخنگاري وي داشته است؟ در پاسخ به اين پرسش فرضيه اي نيز ارايه شده است: بينش معرفت شناسانه وصاف شيرازي درباره مباني علم تاريخ، سبب اتخاذ روش علي، انتقادي، بر پايه بي طرفي تاريخي شده و تاريخنگاري وي را از سطح يک واقعه نگاري به سطحي نزديک به تاريخنگاري علمي ارتقا داده است.
در اين مقاله ضمن مروري بر زندگينامه وصاف شيرازي از ديدگاه هاي او درباره چيستي تاريخ، فايده و هدف معرفت تاريخي و ملاحظات روش شناختي در اثر او سخن رفته است. وصاف به علم بودن معرفت تاريخي باور داشته و تاريخ را از اقسام حکمت دانسته است. او در روش تاريخنگاري خود به دو رويکرد انتقادي و علي توجه داشته و کوشيده است با رعايت بي طرفي تاريخي، اين دو رويکرد را در تاريخ خود به کار بندد. بدينسان او از واقعه نگاري محض فاصله گرفته و بينش تاريخي را از مرزهاي سنتي و رايج آن فراتر برده است.

 نسخه قابل چاپ