بانک مقالات تاریخ

اقدامات جداسازي آذربايجان از ايران، در قرن نوزدهم ميلادي شكل جدي تري به خود گرفت و برخي از قدرتهاي بيگانه سعي كردند با كمك تعدادي از عوامل داخلي و با تكيه بر هويت قومي نو ساخته اي كه منبعث از گويش مردم آذربايجان (گويش تركي) بود، به اين فكر جامه عمل بپوشانند. جالب آنكه چالشهاي سياسي و خودمختاري خواهانه دراين منطقه، دقيقا در مقاطعي صورت گرفت كه حكومت مركزي ايران در ضعيف ترين وضعيت خود قرار داشت.
با وجود آن كه در هر دو مورد جداسازي آذربايجان در طي قرن نوزدهم ميلادي، از طرف رهبران جدايي طلب، اقدامات عمراني وسيعي در سطح منطقه صورت گرفت، اما اقدامات مادي و معنوي آنها نتوانست رضايت خاطر مردمي را كه همواره از بي توجهي ها و ظلم و ستم عوامل حكومتي در رنج و عتاب بودند، فراهم سازد و در نهايت، افكار جدايي طلبانه برخي از رهبران مردمي در اين استان، با مانع بزرگي به نام «مردم آذربايجان» روبه رو شد و به شكست انجاميد.
براي اينكه تصوير روشنتري از دلايل شكست جنبشهاي تجزيه طلبانه در آذربايجان ارايه كرده باشيم، سعي كرده ايم با بررسي سوابق تاريخي، جغرافيايي، زبان شناسي و اعتقادات مذهبي و ناسيوناليستي مردم آذربايجان، هويت قومي و ايراني اين مردم را با نگرشي عميق تر داوري کنيم و به اين سوال پاسخ دهيم كه چرا هويت ايراني باعث شده تا مردم، به رغم تمامي نيازهاي مادي منطقه، دست رد برسينه چشم اندازهاي طلايي ساخته شده توسط سردمداران حركتهاي تجزيه طلبانه بزنند. دراين مقاله، سعي شده تا اين هويت با تكيه بر مستندات علمي و تاريخي بيشتر و بهتر شناسايي شود؛ هويتي كه بدرستي در باورهاي ناسيوناليستي و مذهبي مردم اين خطه ريشه دارد.

 نسخه قابل چاپ