بانک مقالات تاریخ

موضوع اين تحقيق بررسي توصيفات و وقايع چهارباغ مشهد در متون تاريخي از زمان بناي آن در دوران شاهرخ تيموري تا تخريب آن در اوايل دوره قاجار است. در همين راستا ابتدا در رابطه با مفهوم و پيشينه چهارباغ مقدمه اي ذکر مي گردد و در ادامه مطالبي که در مورد چهارباغ مشهد در کتب تاريخي ادوار تيموري، صفوي، افشاري و قاجار نقل شده، مورد بررسي قرار مي گيرد تا بدين وسيله ابعاد تاريخي و مهمترين وقايع رخ داده در چهارباغ مزبور که بعضا بر سرنوشت کل ايران تاثير گذارده، بهتر شناخته شده و مورد ارزيابي قرار گيرد. از مهمترين مقاطع تاريخي اين چهارباغ مي توان به اواخر دوران صفوي و دوران افشار اشاره کرد که شهر مشهد به عنوان پايتخت ايران و عمارت چهارباغ به عنوان تختگاه حکومتي، نقش مهمي در تاريخ ايران ايفا کرده است. اوضاع پريشان ايران بعد از حمله افاغنه و جابجايي هاي سريع قدرت در اواخر دوره صفوي به خوبي در وقايع عمارت حکومتي چهارباغ بازتاب يافته است. يافته هاي تحقيق از يکسو حاکي از اين واقعيت است که فضاهاي چهارباغ امروزي مانند چهارباغ صفوي شهر اصفهان که بيشتر به عنوان خيابان شناخته مي شوند، در دوران تيموري به عنوان کاخ- باغ ساخته مي شدند که چهارباغ مشهد نيز در ابتدا از همين نوع بوده است. اما سير تحولات شهر مشهد از دوران صفوي به بعد منجر به تغييراتي در فضا و مفهوم چهارباغ شده و آن، مطرح شدن کارکرد دارالحکومه يا مقر حاکم شهر و در ادامه تختگاه حکومت نادرشاه و جانشينان وي مي باشد. از ديگر سو مرور وقايع چهارباغ مشهد در اواخر صفوي تا تشکيل سلسله قاجار، نشان دهنده موقعيت يگانه و تاثيرگذار شهر مشهد در اين مقطع زماني از تاريخ پرفراز و نشيب ايران است که شايسته شناخت و تحليل بيشتر است.

 نسخه قابل چاپ