مقالات علوم سیاسی

تجربه دموکراسي در ايران و شيعه، با مفهوم «شوري» شروع مي شود و با آن پيوند دارد؛ برخلاف سنت غربي که با فردگرايي و حقوق طبيعي آغاز شده است. بدين سان تجربه مردم سالاري در اسلام و شيعه، به اعتبار مباني نظري و تحولات تاريخي – مذهبي، بنيادي متفاوت از غرب دارد.

در اين مقاله کوشش شده است مباني، الگوها و فرايند نوگرايي مردم سالارانه در ايران و مذهب شيعه، به اجمال مورد کاوش قرار گيرد. نوگرايي شيعي در ايران به لحاظ فقهي بر دو مکتب بزرگ فقه شيعه؛ مکتب شيخ انصاري و مکتب صاحب جواهر استوار است و در امتداد آن دو زاده و توسعه يافته است: دو الگوي مشروطه و جمهوري اسلامي، و تحولات دروني و پيامدهاي سياسي – تاريخي اين دو الگوي زندگي سياسي هر کدام به گونه اي بر يکي از دو مکتب فقهي فوق بنا شده و از نتايج آن دو محسوب مي شوند. اين مقاله کوشش کرده است تا ضمن اشاره به اين مباني مردم سالاري شيعي در دو الگوي مشروطه و جمهوري اسلامي، تحولات اين دو نظريه را در يکصد سال اخير به اجمال گزارش نمايد.

 نسخه قابل چاپ