پاسخ به:مقالات علوم سیاسی
جمعه 15 اردیبهشت 1391 6:54 PM
4 : فصلنامه سياست- مجله دانشكده حقوق و علوم سياسي تابستان 1386; 37(2):121-152. |
محدوده اختيارات حاکمان جور |
صدرحسيني سيدعليرضا* |
* گروه معارف اسلامي، دانشكده الهيات، دانشگاه تهران |
بر اساس نظريه نيابت عامه فقيه از امام معصوم، هرگونه تصرف حاكمان جور در مال و جان و شئون عمومي جامعه اسلامي در زمان غيبت بدون اذن فقها نامشروع است. به نظر منكران ولايت فقيه كه ولايت بر حوزه زندگي ديني و عمومي مردم را در انحصار امام معصوم مي دانند تصرف فقها - و به طريق اولي غيرفقها - در اين امور فاقد مشروعيت است. در نظريه سومي كه در اين مقاله مطرح شده، فقها وظيفه دارند در زمان غيبت براي تصدي امر حكومت قيام كنند و مومنان هم موظفند با آنان براي اين منظور همراهي كنند؛ ولي در صورتي که آنان در برقراري حکومت توفيق نيافتند، حاكمان جائر موظفند جامعه اسلامي را بر اساس قوانين شرع و مطابق مصالح عمومي مسلمين اداره کنند و براي اين منظور مجازند تصرفات شرعي و عقلايي لازم را در زندگي اجتماعي مردم اعمال کنند. از نتايج مهم اين نظريه، ترتب آثار شرعي بر تصرف هاي عقلايي و منطبق با موازين شرعي آنان در جان و مال مردم و مشروعيت همكاري مردم با اين حكومت ها در اين موارد، مگر در مواردي که مصلحت اهمي آن را ممنوع سازد، مي باشد. |
كليد واژه: |
نسخه قابل چاپ |