مقالات علوم سیاسی
جمعه 1 اردیبهشت 1391 8:42 PM
1 : پژوهش سياست نظري (پژوهش علوم سياسي) زمستان 1388 و بهار 1389; -(7):1-26. |
مباني وجودي آرمان گرايي سياسي در فلسفه اسلامي (با تاکيد بر حکمت الاشراق سهروردي) |
بستاني احمد* |
* گروه پژوهشي علوم سياسي، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات اجتماعي جهاد دانشگاهي |
اين مقاله به بحث از نسبت وجودشناسي و انديشه سياسي در نگرش فلاسفه و حکماي مسلمان، به ويژه در ايران، اختصاص دارد. در نظام هاي فلسفي قديم وجودشناسي از اهميت کانوني برخوردار بود و تمامي مباحث فکري، از جمله انديشه سياسي را از خود متاثر مي ساخت. فلسفه سياسي اسلامي نگرشي است آرمان گرا که واقعيت سياسي موجود را نفي مي کند و افقي نوين مي گشايد. اين سياست آرماني اما پشتوانه در وجودشناسي حکماي اسلامي دارد و از همين روي فهم مباني فلسفه سياسي اسلامي بدون مطالعه موشکافانه مباني وجودشناسانه و کيهان شناسانه فلسفه اسلامي ميسر نخواهد شد. در بحث حاضر اين نکته به ويژه از اين جهت اهميت اساسي دارد که فلاسفه مسلمان معتقد بودند نظام سياسي مطلوب بايد از نظم کيهاني حاکم بر عالم هستي دقيقا الگوبرداري شود. بدين سان هرگونه انسجام يا خلل در نگرش وجودي و کيهاني مي تواند تاثيري مثبت يا منفي بر آرمان گرايي سياسي داشته باشد. در اين ميان شهاب الدين سهروردي با طرح «حکمت نوري» و تدوين نظام نويني در کيهان شناسي توانست افق هاي جديدي در فلسفه سياسي آرماني بگشايد. اين مقاله علاوه بر بحث از مباني آرمان گرايي در فلسفه اسلامي به طور خاص مورد حکمت الاشراق را نيز بررسي خواهد کرد. |
كليد واژه: فلسفه اسلامي، وجودشناسي، آرمان گرايي، حکمت اشراق، عالم خيال |
نسخه قابل چاپ |