بانک مقالات رشته کودکان استثنایی

هدف: پ‍‍ژوهش حاضر با هدف مطالعه رشد نظريه ذهن در كودكان ناشنوا و بررسي تاثير روش ارتباطي بر اين رشد انجام شد. علاوه بر آن، تاثير استفاده از ابزار كمتر كلامي بر عملکرد كودكان ناشنوا در تكاليف باور كاذب مورد بررسي قرار گرفت.
روش: با ترتيب دادن يک طرح پژوهشي تحولي از نوع مقطعي و همچنين يک طرح پژوهشي علّي مقايسه اي و با انتخاب 200 کودک در سه گروه ناشنواي داراي والدين شنوا، ناشنواي داراي والدين ناشنوا و شنوا که 18-3 سال سن داشتند، به بررسي رشد نظريه ذهن پرداخته شد. از تكاليف باور كاذب رايج (كلامي) و تکليف تغيير مکان (كمتر كلامي) براي ارزيابي توانايي آزمودنيها در نظريه ذهن استفاده شد.
يافته ها: نتايج نشان دادند که کودکان ناشنواي نسل اول؛ يعني آنهايي که داراي والدين شنوا هستند، در مقايسه با کودکان شنوا تاخير شديدي در رسيدن به نظريه ذهن دارند، اما تاخيرکودکان ناشنواي نسل دوم؛ يعني ناشنواياني که داراي والدين ناشنوا هستند و زبان اشاره را به صورت طبيعي از والدين خود فرا گرفته اند، در رسيدن به نظريه ذهن از تاخير کودکان ناشنواي داراي والدين شنوا به مراتب کمتر است. کودکان ناشنواي داراي والدين ناشنوا، بر خلاف کودکان ناشنواي داراي والدين شنوا، با افزايش سن تاخير در نظريه ذهن را به صورت کامل جبران مي کردند. سن ميانگين رسيدن به نظريه ذهن در كودكان ناشنواي داراي والدين شنوا، كودكان ناشنواي داراي والدين ناشنوا و كودكان شنوا، به ترتيب 7;6, 11;0 و 4;6 (سال؛ ماه) بود. همچنين کمتر کلامي  بودن تکليف باور کاذب نيز تاثير معني داري بر پاسخهاي کودکان، اعم از شنوا و ناشنوا نداشت.
نتيجه گيري: پ‍ژوهش حاضر نشان داد ناشنوايي، تاخيري جدي در رشد نظريه ذهن ايجاد مي کند، عدم فراگيري زبان اشاره در سن طبيعي زبان آموزي، مي تواند به وجود آورنده اين نقص باشد. زبان اشاره با فراهم کردن امکان تعامل کودک با والدينش، شناخت وي را از حالات ذهني و بازنمايي ذهني که از پيش نيازهاي نظريه سازي ذهني هستند، امکان پذير مي سازد.

 نسخه قابل چاپ