پاسخ به:بانک مقالات حقوق
یک شنبه 24 اردیبهشت 1391 1:59 PM
11 : مقالات و بررسيها پاييز و زمستان 1383; 37(دفتر 76 (3) فقه):231-253. |
قاعده نفي سبيل |
علي دوست ابوالقاسم* |
* پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي |
اصلي ترين دليل اثبات قاعده نفي سبيل، آيه ولن يجعل الله الكافرين علي المومنين سبيلا (نسا / 141) است. ناظر بودن آيه بر آخرت، اداره «حجت و برهان» از «سبيل» و دلالت بر نفي جعل و اعتبار منجر به تسلط، سه نظريه مطرح در مفاد اين آيه است. به مقتضاي اطلاق آيه، آن بر انديشه سوم قابل حمل است و تمسك به آيه، جهت اثبات قاعده پذيرفته مي شود. درباره متصدي اجراي اين قاعده بايد توجه داشت كه بحث مصداقي ست نه حكمي و نه موضوعي و نظر او كه نيازمند كارشناسي دقيق است، طريقت دارد نه موضوعيت. و عرف عام نمي تواند مرجعيتي دراين زمينه داشته باشد. عقل به عنوان سندي مستقل در اين مساله، طريق شمول قاعده است. زمان و مكان و تاثير آنها بر تفاوت هاي فرهنگي در تعيين مصداق قاعده نقش مهمي دارد. دليل نفي سبيل حاكم بر ادله و احكام اوليه حاكم است و تعارضي بين آنها مستقر نمي گردد ولي اين قاعده به موجب بسياري از عناصر تخصيص پذير است. |
كليد واژه: |
نسخه قابل چاپ |