بانک مقالات حقوق

يكي ازمباحث مهم در فقه حقوق اسلامي كه امروزه كاربرد بسياري نيز درحل و فصل دعاوي حقوقي دارد ومورد ابتلاء نيز مي باشد موضوع عدم النفع است؛ نظر مشهور فقيهان فريقين بر اين است كه عدم النفع موجب ضمان نمي گردد. در اين مقاله به دنبال آنيم تا با بررسي تعريف فقيهان مسلمان از غصب، نشان دهيم كه نوع نگاه و تعريف آنان از غصب در باب شكل گيري اين نظر مشهور، تأثير مستقيم دارد و بر مبناي تعريفي كه به تدريج از قرن 5 ق به بعد ميان فقيهان براي غصب شهرت يافته است ديگر نمي توان عدم النفع را مصداق غصب و ضمان آور شمرد؛ اين درحالي است كه به تصريح صاحب جواهر اصولاً غصب، فاقد مفهوم و تعريف شرعي يا فقهي است و نيازي به تلاش براي يافتن چنين مفهومي درشرع نيست؛ لذا تعريف شرعي يا فقهي فقهاء گذشته از غصب فاقد مبناي شرعي است و التزام آور نيست. از اين رو بازگشت به تعريف عرفي و لغوي غصب راه حلي منطقي براي اين مساله تلقي مي شود و صاحب جواهر به صراحت اين موضوع را بيان داشته است. اين بازگشت به كندي در حال وقوع است و به موازات آن تغيير نظر وحكم فقيهان در باب عدم النفع نيز روي به تغيير نهاده است.

 نسخه قابل چاپ