بانک مقالات حقوق

درجريان رسيدگي كيفري، دفاعيات مختلفي از طرف متهم يا وكيل او امكان طرح دارند كه استناد به عوامل موجهه جرم و عوامل رافع مسئوليت كيفري از جمله آنهاست. عوامل موجهه جرم به شرايطي عيني اطلاق مي‌شود كه به عمل مجرمانه صورتي موجهه مي‌دهند يا آن را مباح مي‌سازند و در مقابل، عوامل رافع مسئوليت كيفري به شرايط شخصي و ذهني در مرتكب گفته مي‌شود. كه به‌رغم وقوع جرم، موجب رفع مسئوليت كيفري از فاعل آن مي‌شوند. صرف‌نظر از اينكه هم عوامل موجهه و هم عوامل رافع مسئوليت كيفري، درصورت احراز، مانع مجازات متهم مي‌شوند، اما از جهت قابليت اعمال اقدامات تاميني و تربيتي، مسئوليت مدني متهم، دفاع دربرابر متهم، قابليت مجازات شركا‌ و معاونين جرم، بار اثبات و آيين دادرسي تفاوتهايي با هم دارند. همچنين با توجه به ترتب آثار مختلف بر عوامل موجهه جرم و عوامل رافع مسئوليت كيفري، تشخيص مصاديق مشتبه آنها، مثل اضطرار و اشتباه ضروري است. دراين مقاله، ماهيت، مصاديق مشتبه و آثار عوامل موجهه جرم و عوامل رافع مسئوليت كيفري به اختصار مورد بحث واقع شده است.