بانک مقالات حقوق

آيا طلب همانند عين مي تواند متصف به وصف اشاعه باشد؟ آري و نه؛ اين است پاسخ فقيهان. در واقع آنان از يک سو به اين پرسش پاسخ مثبت داده اند و از سوي ديگر آثار اشاعه را جز به طور محدود، در مورد طلب، قابل اجرا نمي دانند. چرا؟ مقاله حاضر ابتدا با بررسي مفهوم و آثار طلب مشاع از ديدگاه فقيهان، به اثبات اين امر مي پردازد که پاسخ فقيهان به اين پرسش در ظاهر مثبت و در واقع منفي است. آنگاه (در بخش مربوط به مبناي رجوع، تقسيم و نتيجه) به پاسخ اين "چرايي" مي پردازد: نقش پنهاني انصاف سبب اين تعارض ظاهري است؛ واقعيت آن است که در حقوق اسلام همانند حقوق فرانسه، طلب مشاع (دست کم در فقدان تراضي) وجود ندارد. اما اجراي قواعد انصاف فقيهان را به پذيرش برخي آثار اشاعه رهنمون شده است و اين امر در مقام مقايسه مي تواند يک امتياز محسوب شود. از سوي ديگر نقش استدلالات عقلي فقيهان هم در طراحي نظام حقوقي طلب مشاع جالب خاطر است.

 نسخه قابل چاپ