بانک مقالات جغرافیا

حضور گونه هاي ارزشمند و کمياب از قبيل شاه بلوط اروپايي (Castanea sativa) از خصوصيات منحصر به فرد اکوسيستم خزري است که زمينه هاي مطالعاتي فراواني براي متخصصان علوم گياهي فراهم کرده است. با وجود اين، نه تنها تحقيقات زيادي بر روي اين گونه صورت نگرفته، بلکه روند تخريب، ادامه حيات آن را نيز با خطر رو به رو کرده است. در پژوهش حاضر، علاوه بر شناخت انواع کرک پوششي برگ و نوع روزنه با استفاده از ميکروسکوپ نوري و الکتروني در گونه شاه بلوط با مبدا جنگل هاي خزري، مقايسه آن با گونه شاه بلوط با مبدا جنگل هاي اروپا نيز انجام شده است. به منظور شناخت سطح تنوع فنوتيپي در سه جمعيت اصلي اين گونه در غرب جنگل هاي خزري (سياه مزگي، قلعه رودخان و ويسرود)، صفات کمي روزنه برگ از قبيل: طول بزرگ، طول کوچک، مساحت و تراکم روزنه به انضمام شاخص روزنه اندازه گيري شد. آزمون هاي آماري نيز در غالب طرح آشيان به منظور تجزيه و تحليل داده ها به کار گرفته شد. نتايج حاصل حاکي از آن است که تيپ روزنه شاه بلوط در جنگل هاي خزري آنموسيتيک (anomocytic) بوده، سطح زيرين برگ داراي کرک هاي ساده (simple unicellular)، کرک ستاره اي (stellate) و کرک چند شاخه اي (fasciculate) است. مقايسه شاه بلوط با دو مبدا جنگل هاي خزري و اروپا نيز نشان مي دهد که از لحاظ صفات کمي روزنه و انواع کرک هاي پوششي اختلافات چشمگيري بين آنها وجود دارد. در مورد تنوع بين جمعيت ها، تجزيه و تحليل آماري تنها اختلاف معني دار را در مورد قطر روزنه نشان مي دهد و قادر به تفکيک سه جمعيت سياه مزگي، قلعه رودخان و ويسرود نيست. در تاييد مطالعات پيشين به نظر مي رسد شواهدي مبني بر تمايز فنوتيپي جمعيت قلعه رودخان از دو جمعيت ديگر وجود دارد که نتايج مطالعات مولکولي در آينده براي اثبات اين فرضيه قطعا ارزشمند خواهد بود.