بانک مقالات جغرافیا

تبريز بعنوان يکي از پنج شهر بزرگ صنعتي و دومين شهر آلوده کشور به حساب مي آيد. مکانيابي مراکز صنعتي در غرب و جنوب غربي تبريز و وزش باد غالب در فصل هاي سرد از آن جهات، باعث آلودگي هواي شهر تبريز مي شود. بر اساس اطلاعات اداره کل حفاظت محيط زيست استان آذر بايجان شرقي در سال 84، 60 درصد آلودگي هواي تبريز مربوط به صنايع سنگيني است که در جنوب غربي و غرب آن مکانيابي شده اند. در اين مقاله يک مدل برمبناي رگرسيون چندگانه (روش خطي) و يک مدل ديگر بر اساس شبکه عصبي (روش غيرخطي) به منظور پيش بيني کوتاه مدت غلظت ازن برحسب شرايط آب و هوايي براي شهر تبريز ارايه شده و در ادامه به مقايسه نتايج به دست آمده از مدل خطي و غيرخطي پرداخته شده است. داده هاي هواشناسي اين تحقيق شامل سرعت باد، رطوبت نسبي، جهت باد، درجه حرارت، بارندگي، فشار هوا، مقدار تابش و مقدار تبخير از اداره هواشناسي تبريز (ايستگاه هواشناسي تبريز) و داده هاي آلودگي هوا (غلظت ازن) از اداره کل محيط زيست استان آذربايجان شرقي تهيه گرديده است. در اين تحقيق داده هاي ماههاي آذر و دي سال 1385 به صورت ساعتي مورد استفاده قرار گرفته است. داده هاي آلودگي هوا از ميانگين چهار ايستگاه اندازه گيري موجود در تبريز، به دست آمده است. براي آموزش بهينه شبکه، پارامترهاي هواشناسي در اين پژوهش قبل از اينکه وارد شبکه شوند در محدوده 0 و 1 و غلظت آلودگي در محدوده 9/0- و 9/0 نرماليزه شدند و از 1253 داده نرماليزه شده 650 داده براي آموزش شبکه،404 داده براي تاييد شبکه و 199 داده براي تست شبکه انتخاب گرديد. نتايج به دست آمده نشان مي دهند که مدل شبکه هاي عصبي توانايي بيشتري نسبت به روشهاي خطي (رگرسيون چندگانه) داشته است. بطوريکه ضريب همبستگي در مدل رگرسيون چندگانه 45/0 در حاليکه ضريب همبستگي در شبکه هاي عصبي 91/0 بوده است.

 نسخه قابل چاپ