بانک مقالات جغرافیا

يكي از راه هاي هدررفت آب در مناطق مختلف آب و هوايي ايران، تبخير و تعرق است. اين پديده سهم مهمي در اتلاف آب به ويژه در مناطق كوير مركزي كشور دارد و تابع پارامترهاي مختلف اقليمي و ويژگي هاي توپوگرافي هر منطقه است. اولويت بندي و تعيين شدت تاثير هر يك از اين پارامترها بر روي تبخير و تعرق مي تواند ضمن افزايش شناخت از عوامل موثر بر تبخير و تعرق در هر منطقه، به مديريت منابع آب در آن منطقه بسيار كمك كند. در اين تحقيق اقدام به بررسي و آناليز ميزان حساسيت پديده تبخير و تعرق نسبت به تغيير پارامترهاي اقليمي موثر بر آن در چند نقطه از استان يزد در ايران مركزي شده است. بدين منظور ابتدا به تغيير مقادير پارامترهاي ورودي به مدل كراپ وات، به عنوان يكي از معتبرترين مدل هاي محاسبه تبخير و تعرق مرجع به روش فائو ـ پنمن ـ مانتيث پرداخته شد، و سپس تاثير تغيير اين پارامترها در هر يك از ماه هاي سال در ايستگاه هاي مختلف به صورت كمي محاسبه گرديد و مورد مقايسه قرار گرفت. اين تغييرات شامل افزايش و كاهش ±10،  ±20و  ±30درصد پارامترهاي ورودي به مدل بود. نتايج اين تحقيق نحوه اولويت بندي پارامترهاي اقليمي و ميزان تاثيرگذاري آنها را در ماه هاي مختلف سال در هر يك از ايستگاه هاي مطالعاتي نشان مي دهد. بر اين اساس، تغييرات دو پارامتر بيشينه دما و سرعت باد در سال بيشترين تاثير را در نوسانات تبخير و تعرق در هر سه ايستگاه داشته است. همچنين اولويت بندي عوامل موثر در تبخير و تعرق در فصول مختلف متفاوت اند، به طوري كه براي مثال در فصل بهار در هر سه ايستگاه دماي بيشينه، سرعت باد و دماي كمينه به ترتيب موثرترين عوامل بوده اند، در حالي كه در فصل پاييز سرعت باد، دماي بيشينه و رطوبت نسبي به ترتيب موثرترين عوامل بوده اند.

 نسخه قابل چاپ