پاسخ به:بانک مقالات جغرافیا
چهارشنبه 6 اردیبهشت 1391 11:10 AM
3 : پژوهشهاي جغرافياي انساني (پژوهش هاي جغرافيايي) پاييز 1389; 42(73):39-58. |
برنامه ريزي و ساماندهي فضايي ـ مکاني خدمات بهداشتي و درماني با استفاده از GIS مورد: شهر زنجان |
ابراهيم زاده عيسي*,احدنژاد محسن,ابراهيم زاده آسمين حسين,شفيعي يوسف |
* گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، دانشگاه سيستان و بلوچستان |
در اغلب شهرها عدم تخصيص متناسب فضا و جايابي بهينه عناصر خدماتي و کالبدي شهر، به ويژه مراکز درماني (بيمارستان) و تعداد عوامل موثر در مکان يابي اين مراکز، افزايش روزافزون مشکلات شهري و شهروندان را به دنبال داشته است و دارد. لذا اين امر لزوم استفاده از روش هاي موثر و سيستم هاي رايانه اي در مکان يابي بهينه اين مراکز را بيش از پيش آشکار ساخته است. هدف عمده اين پژوهش، ارزيابي نحوه توزيع مراکز درماني (بيمارستان) و مشخص کردن نواحي محروم از اين خدمات در شهر زنجان با توجه به استانداردها و ضوابط مکان يابي بيمارستان بوده است. سپس با بهره گيري از امکانات سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي و با تحليل شبکه در تعيين شعاع عملکردي و توزيع فضايي بيمارستان ها و تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از شاخص همپوشاني براي مکان يابي بهينه فضاهاي شهري به منظور احداث بيمارستان در اين شهر اقدام شد، که خود مي تواند راهنماي عمل برنامه ريزان و مسئولان بهداشت و درمان و نهادهاي متولي امر ساخت وساز بيمارستان باشد. در اين تحقيق داده هاي مکاني از روي نقشه هاي رقومي و خطي تهيه و داده هاي توصيفي نيز با استفاده از آمار و پژوهش هاي ميداني، جمع آوري گرديد و به پايگاه اطلاعاتي متصل شد. آن گاه براي هر يک از عوامل تاثير گذار در مکان يابي مراکز درماني (بيمارستان)، لايه هاي مرتبط همچون سازگاري اراضي، نزديکي به مرکز مناطق، يکي به مراکز آتش نشاني، دسترسي به شبکه هاي ارتباطي درجه يک، فاصله از کارگاه هاي صنعتي موجود، نزديکي به پارک هاي منطقه اي، شيب منطقه و فاصله از مرکز محله ها تهيه شد و در هر لايه حريم کاربري ها مشخص گرديد؛ و با روي هم گذاري لايه هاي مذکور بر اساس الگوها و ضوابط مشخص، به تحليل و بررسي آن پرداخته شد. نتايج حاصل از اين پژوهش مشخص ساخت که مکان فعلي اکثر مراکز درماني (بيمارستان ها) در شهر زنجان با معيارهاي علمي و ضرورت هاي اين کاربري مطابقت ندارد. در عين حال يافته هاي حاصل از اين تحليل نشان مي دهد که نياز کنوني شهر زنجان به مراکز درماني با توجه به سرانه هاي شهري، حداقل 7 بيمارستان است که مسئولان شهر مي توانند از 11 نقطه استخراج شده از GIS، براي رفع اين کمبود استفاده کنند. |
كليد واژه: مکان يابي بهينه، سامانه اطلاعات جغرافيايي، مدل تحليل شبکه، بيمارستان، زنجان |
نسخه قابل چاپ |