بانک مقالات جغرافیا

از اواخر دهه 1990 نسل جديدي از نظريه ها با نام جغرافياي سياسي پست مدرن و ژئوپليتيک انتقادي در جغرافياي سياسي پديدار شدند که به تعبير ريچارد موير، درک آنها در تمايز با نظريه هاي کلاسيک اين رشته، مستلزم فهم تحولات فکري - فلسفي اواخر قرن بيستم است. بنيادهاي روش شناسي و شناخت شناسي نظريه هاي جغرافياي سياسي پست مدرن و ژئوپليتيک انتقادي را مي‎‎ توان در پنج تحول فکري - فلسفي اواخر قرن بيستم؛ يعني ساخت گرايي، پساساخت گرايي، پسامارکسيسم، فمينيسم و پست مدرنيسم رديابي کرد. حمله عليه پوزيتيويسم و واقعيت هاي قابل مشاهده، تاکيد بر ماهيت متمايز علوم اجتماعي از حيث شناخت پديده ها و واقعيت ها، گفتماني پنداشتن واقعيت هاي انساني و اجتماعي، پرده برداشتن از رابطه دانش و قدرت در نظريه هاي کلاسيک و شالوده شکني گفتمان ها، از وجوه مشترک اين تحولات فکري - فلسفي است. به نظر مي رسد، درک نظريه هاي جغرافياي سياسي پست مدرن و ژئوپليتيک انتقادي مستلزم شناخت اين تحولات است. نتايج علمي اين تحولات در زمينه هاي روش شناسي، ظهور روش هاي جانشين به جاي روش پوزيتيويستي بوده است. از مهمترين اين روش ها، روش هرمنوتيک است که در سطوح مختلف خود تبيين گر نظريه هاي جديد مطرح شده در زمينه دانش جغرافياي سياسي و همچنين ژئوپليتيک است. در روش هرمنوتيک ماهيت کاملا عيني پديده ها انکار مي شود و بر همين اساس نظريه هاي جديدي خلق مي شوند که با نظريه هاي کلاسيک دانش جغرافياي سياسي و ژئوپليتيک سراسر متفاوت هستند.

 نسخه قابل چاپ