بانک مقالات جغرافیا

استان کرمانشاه با مساحتي حدود 286/24953 کيلومترمربع در ميانه ضلع غربي کشور واقع شده است که قسمت عمده آن در داخل زون هاي زاگرس رورانده و چين خورده قرار دارد و اغلب ارتفاعات آن از سازندهاي سخت (کربناته) تشکيل شده است. پهنه هاي کارستي استان کرمانشاه نقش مهمي در تامين و تغذيه آبخوانها دارد. به همين دليل براي شناسايي اين پهنه ها و ميزان تحول آنها در اين پژوهش اقدام به پهنه بندي تحول کارست و تهيه نقشه آن شده است. به منظور دستيابي به اهداف تحقيق ابتدا چاله هاي بسته سطحي به عنوان شاخص تحول کارست با استفاده از نقشه هاي توپوگرافي 50000/1 و تصاوير ماهواره اي 5 متر (BW) IRS شناسايي، نقشه آنها تهيه و پس از بررسيهاي آماري و تاييد ارتباط نقشه ها با موضوع به کمک مربع کاي و عمليات ميداني، هفت عامل، ارتفاع، ليتولوژي، ژئومورفولوژي (زمين ساخت)، دما، بارش، تبخير و شيب به عنوان عوامل موثر در تحول کارست انتخاب شده اند. پس از رقومي کردن کليه داده هاي مربوط به آن براي ارزشگذاري (وزن دهي) طبقات نقشه هاي عامل از روشهاي آماري تحليل سلسله مراتبي (قضاوت کارشناسي)، تراکم سطح، ارزش اطلاعاتي، وزن متغيرها و روش تجربي استفاده شده است، درنهايت در محيط GIS، نقشه هاي عامل هم پوشاني و نقشه هاي پهنه بندي تحول کارست با 5 روش مذکور به دست آمده است. در بين روشهاي به کار گرفته شده براي پهنه بندي، روش ارزش اطلاعاتي بيشترين انطباق را با شاخص انتخاب شده (چاله هاي بسته) در منطقه مطالعه شده دارد.
نقشه هاي پهنه بندي به دست آمده علاوه بر تعيين مناطق با درجات مختلف تحول اشکال کارست در استان، محدوده هاي داراي شرايط مساعدتر فعاليت کارست در اقليم حاضر را نيز نشان مي دهد. همچنين در اين تحقيق مشخص مي شود که توده آهکي بيستون نسبت به ساير سازند ها در واحد ساختماني زاگرس رورانده و نسبت به ساير واحد هاي ساختماني (زاگرس چين خورده و زون دگرگوني) تحول بيشتر است. با توجه به نتايج به دست آمده در نقشه نهايي مي توان به اين نتيجه رسيد که هر جا در استان کرمانشاه تحول کارست بيشتر است، به احتمال زياد منابع آب زير زميني نيز غني مي باشد که در برنامه ريزي ها بايد به آن توجه ويژه داشت.