بانک مقالات جغرافیا

با اينکه موضوع جمعيت از مباحث جغرافياي انساني، جغرافياي جمعيت و جامعه شناسي به شمار مي رود، اما اثربخشي سياسي آن بايد در جغرافياي سياسي مورد بررسي قرار گيرد. در حقيقت انسان به عنوان يکي از دو عنصر اصلي ژئوپليتيک (جغرافيا و انسان)، ماهيت پويا و ديالکتيک ژئوپوليتيک است. بر اين اساس، هميشه از پديده هايي مي باشد که در مبحث قدرت و سياست مورد بررسي است. متغير جمعيت به عنوان يک عامل موثر در توسعه ملي، قدرت و دفاع ملي کشور، از دو بعد کمي و کيفي ويژگيهاي مختلفي دارد که هر کدام از اين ويژگيها مي توانند به عنوان عواملي مثبت و يا منفي در تکوين و تثبيت وزن ژئوپليتيکي کشور عمل کنند. جمعيت ايران در حال حاضر با توجه به تغييراتي که در چند دهه گذشته شاهد آن بوده است، علي رغم وضعيت کمي مناسب، به لحاظ ويژگيهاي کيفي رضايت بخش نيست. در اين ميان، چيزي که بيشتر از همه جلب توجه مي کند، آن است که تغييرات عمده در بعد کيفي جمعيت ايران با مولفه هاي قوميتي، زباني، فرهنگي و مذهبي جامعه ايراني ارتباط تنگاتنگي داشته است؛ به طور کلي اين مقاله علي رغم مباحث نظري آن، ضمن مطالعه کمي و کيفي جمعيت ايران با مبنا قراردادن آمار مربوط به سرشماري 1385 و مقايسه آن با آمار چند دوره قبل، پاسخگوي اين سوال اصلي است که نقش جمعيت ايران در شکلدهي وزن ژئوپليتيکي آن چيست؟

 نسخه قابل چاپ