بانک مقالات جغرافیا

تغيير اقليم تاثيرات مستقيم و غيرمستقيمي بر ميزان رشد محصولات کشاورزي دارد، گندم يکي از محصولات استراتژيک جهان مي باشد که تحت تاثير پديده تغيير اقليم قرار دارد. تحقيق حاضر در استان خراسان رضوي به منظور مطالعه تغييرپذيري ميزان عملکرد گندم ديم با توجه به ميزان تغيير پارامترهاي اقليمي از جمله دما و بارش صورت گرفته است که براي همين منظور از داده هاي يازده ايستگاه هواشناسي استفاده شد. پارامترهاي اقليمي مذکور براي دوره رويش گندم از اکتبر تا ژوئن، براي دوره آماري از سال 1984 تا 2003 بر مبناي دسترسي به داده هاي ميزان عملکرد گندم در نظر گرفته شد. براي هر ايستگاه، ميزان ضريب همبستگي بين عملکرد گندم و پارامترهاي اقليمي محاسبه شد و نهايتا مدل رگرسيوني براي ايستگاهها به منظور شناسايي پارامترهاي اقليمي موثر در برآورد ميزان عملکرد گندم محاسبه شد. شش ايستگاه منطقه داراي مدل رگرسيوني معني دار بوده و ساير ايستگاههاي منطقه در دوره آماري فاقد مدل مي باشند. پيرو انجام مدل نقطه اي، مدل منطقه اي عملکرد نيز براي استان محاسبه شد و با مدلهاي ايستگاهي مقايسه شد. در مدل منطقه اي پارامترهاي مجموع بارش ماه ژانويه، فوريه، ميانگين دماي ماه ژانويه، ميانگين حداکثر دماي ژانويه و حداقل دماي ماه مارس در ميزان عملکرد گندم ديم بيشترين تاثير را دارند. نتايج اخذ شده نشان مي دهد که پارامترهاي مقدار بارش و ميزان دماي دوره سرد سال در تعيين ميزان عملکرد گندم ديم در منطقه خيلي موثر است. در نهايت سناريوهاي پيش بيني براي مدل منطقه اي و ايستگاههايي که داراي مدل بودند، محاسبه شده و ميزان تغييرپذيري عملکرد گندم با توجه به تغيير پارامترهاي اقليمي از ميانگين نرمال محاسبه شد. نتيجه نشان مي دهد که عملکرد محصول گندم در شهرستانهاي استان خراسان رضوي بر اساس تغييرات داده هاي بارش و دما بين 200 تا 534 کيلوگرم در هکتار در مدل منطقه اي قابل تغيير است.