بانک مقالات جغرافیا

پاسخ به:بانک مقالات جغرافیا
جمعه 1 اردیبهشت 1391  12:27 PM

9 : برنامه ريزي و آمايش فضا (مدرس علوم انساني) پاييز 1388; 13(3 (پياپي 62)):197-225.

عوامل و متغيرهاي موثر بر تبيين بخش مرکزي شهرهاي مياني (مورد مطالعه: شهر بوکان)

كاظميان غلامرضا*,فرج كرده خدر,پرهيزكار اكبر

* مديريت شهري، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران، ايران

بخش مرکزي شهرها بسته به شرايط و ويژگيهاي خاص هر شهر و در سطوح مختلف شهري به عنوان پهنه اي که مهمترين و برترين فعاليتها را در خود جاي داده است، در شهرهاي مختلف داراي ويژگيهاي متفاوت است. با اين حال علي رغم اهميت اين بخش از شهر، تحقيقات انجام شده در مورد آن بيشتر با تاکيد بر شهرهاي بزرگ و عمدتا با هدف حل مشکل صورت پذيرفته است. بنابراين در اين تحقيق چارچوبي متشکل از عوامل تاريخي (هسته اصلي شهر، مرحله بندي گسترش تاريخي شهر، عناصر شاخص و نمادين شهر)، اقتصادي (بازار شهر، ارزش زمين و سرقفلي واحدهاي تجاري، فعاليت موسسات مالي، بيمه و تامين اجتماعي، تراکم اشتغال)، اداري (فعاليت مراکز اداري دولتي و عمومي)، اجتماعي (تراکم جمعيت در ساعات خاصي از روز، فضاهاي عمومي شهر، برگزاري مراسم اجتماعي، تراکم مراکز فرهنگي، تراکم جمعيت، فعاليتهاي پذيرايي شهر)، ترافيکي (تعداد سفرهاي جذب شده درون شهري، سهولت دسترسي، نقطه کانوني براي ترافيک، تراکم ايستگاههاي حمل ونقل درون شهري) و کالبدي- فضايي (تراکم ساختماني، بافت قديمي، معماري مجزا، ساختار و الگوي توسعه شهر، الگو و ترکيب کاربري اراضي) ارايه شده است. سپس با تحليل فضاي شهري بوکان به عنوان يکي از شهرهاي مياني ايران، نقش هر کدام از عوامل مزبور در شکل گيري بخش مرکزي آن بررسي شد. بررسيها نشان داد که در شهر بوکان از ميان مجموعه عوامل تاثيرگذار بر بخش مرکزي، عوامل تاريخي و اقتصادي داراي نقش بيشتري بوده، کارکرد اداري آن در طول سالهاي گذشته غير متمرکز شده و همچنين تنوع کارکردي و فعاليتي مهمترين وجه تمايز بخش مرکزي شهر بوکان از ساير قسمتهاي آن مي باشد. يافته هاي پژوهش نشان داد که بخش مرکزي شهر بوکان، که هسته تاريخي آن نيز محسوب مي شود، مهمترين و برترين فعاليتهاي شهر را در خود جاي داده است و بر اين اساس با در برگرفتن طيف گسترده اي از فعاليتهاي مختلف، داراي کارکردهاي مختلفي بوده و محدوده آن از اين لحاظ با ساير قسمتهاي شهر تفاوت اساسي دارد.

كليد واژه: تبيين بخش مرکزي، بوکان، شهرهاي مياني، بوکان

نسخه قابل چاپ