بانک مقالات علوم اجتماعی

سؤال اصلي مطرح شده در اين مقاله اين است كه : "تغييرات فرهنگي در ايران معاصر بر اساس كدام يك از دو فرآيند، تعارضي يا توافقي صورت مي گيرد؟ آيا اين روند پيوستاري مشتمل بر روندهاي توافقي- تعارضي است؟" سؤال فوق با اين فرض كه جامعه ايران دچار تغيير شده و نيروهاي اجتماعي مؤثر در جراين تغيير در مقايسه با گذشته متفاوت مي باشند، بررسي شده است. از طرف ديگر، در جامعه شناسي نظري به تبيين نحوه تغييرات ايجاد شده بر نقش عوامل متعددي، كه بعضي مواقع همگرايي دارند و در بعضي موارد معارض با هم اند،‌اشاره مي‌شود.
براي شناسايي روند تغييرات، ضمن بررسي موضوعات نظري و انتخاب رويكرد نظري جديد، به طراحي مطالعه تجربي در كل كشور پرداخته ايم. در اين بررسي كه با حجم نمونه 2532 مي‌باشد از تكنيك پرسشنامه بهره گرفته ايم. بسياري از سوالها به سنجش روند تغييرات فرهنگي كمك مي كنند.
پس از بررسي اطلاعات به دست آمده، نتايج زير حاصل شد: تغييرات فرهنگي بر اساس پيوستاري كه در بردارنده دو فرآيند مكملي تعارضي و توافقي است، صورت گرفته است با وجود اينكه بسياري از مردم به طور توافقي ميل به ارزشهاي مشترك جديد و نزديك به هم، از قبيل اهميت قايل شدن باري خانواده، دين، سياست، دوستان، و جهان مدرن دارند، ولي در اينكه چه تفسيري از ارزشهاي جديد (بر اساس سن، جنس، و تجربة زندگي) دارند، متفاوت و بعضاً معارض مي باشند. براي نمونه بعضي از تفاوت ها عبارتند از ميزان مشاركت زنان در مقايسه با مردان در تصميم گيري درون خانواده، نحوه انجام دادن عبادات جوانان در خانه در مقايسه با پيران در مقايسه با دولت دموكرات براي جوانان و … در حالي كه اكثريت مردم ايران داراي ارزشهاي مشترك و شبيه به هم - چون اهميت قايل شدن براي خانواده، دين، دوستان، كمك به ديگران و كار و سياست- هستند.

 نسخه قابل چاپ