بانک مقالات علوم اجتماعی

مطالعه حاضر شوراهاي اسلامي شهرها را، با استفاده از ره يافت كيفي (نظريه بنياني) با هدف شناخت عوامل موثر بر عملكرد آن ها و ارزيابي نظريه سرمايه اجتماعي، بررسي كرده است. تحليل داده هاي مطالعه و (مدل نظريه‌اي) ساخته شده نشان مي دهد كه: شرايط علي (فقدان سنت‌هاي دمكراتيك) ،(نظام اداري متمركز) و(قوانين مبهم) منجر به پديده (فقدان نهادينگي) در شوراها مي شوند و حوزه عمل و اختيارات آن ها را محدود مي كنند. در اين وضعيت اعضاي شوراي شهر با اتحاذ راهبردهاي (نهاد خواهي) و (حمايت خواهي) از دولت، با پديده فقدان نهادينگي مقابله مي‌كنند. پيامدهاي اين راهبردها براي اعضاي شوراهاي مورد مطالعه، (نگراني) ، (امتناع از مشاركت)، (اميدواري) و (كارايي) بوده‌اند. (نگراني) به وضعيتي اشاره مي‌كند كه عضو شورا نسبت به آينده اين نهاد خوشبين نيست و اطميناني از موفقيت آن ندارد. امتناع از مشاركت تصميمي است كه برخي از اعضا، براي خروج از نهاد شورا مانند عدم شركت انتخابات آتي شورا، به عنوان كانديدا اتخاذ كرده اند. (اميداوري) پديده اي است كه نشان دهنده خوشبيني عضو شورا به گسترش اختيارات و موفقيت آن است و كارايي اشاره به وضعيتي دارد كه فرد براي موفقيت شورا به تلاش بسيار – حتي با گذشت از منافع شخصي خود - دست مي‌زند. يافته هاي  حاصل از مطالعه بيانگر اين نكته است كه با وجود تاييد تاثير سرمايه اجتماعي بر كارايي سازمان هاي دمكراتيك، آنچه در تجربه ايران بايد مورد توجه قرار گيرد؛ مسئله (نهادينگي) سازمان هاي مذكور به معناي ساختارهاي حقوقي- اداري كارآمد و تجربه هاي  عمل جمعي دمكراتيك است. اين مسئله در نظريه‌ سرمايه اجتماعي كه برخاسته از تجربه كشورهاي توسعه يافته است، به دليل قدمت سازمان هاي دمكراتيك و نهادينه شدن آن ها، كمتر مورد توجه قرار گرفته است.