پاسخ به:بانک مقالات علوم اجتماعی
یک شنبه 17 اردیبهشت 1391 7:58 PM
| 1 : مجله جامعه شناسي ايران تابستان 1388; 10(2):3-31. |
| شناخت و علايق انساني در جامعه شناسي ايران (مطالعه موردي: مجله انجمن جامعه شناسي ايران 1381-1385) |
| قانعي راد محمدامين*,قلي پور سياوش |
| * مرکز تحقيقات سياست علمي کشور |
|
اين مقاله با استفاده از چارچوب نظري هابرماس در مورد رابطه بين «شناخت و علايق انساني» و تفکيک سه نوع دانش و علايق انساني متناظر با آنها به عنوان سه پارادايم يا الگو، به بررسي «کيفيت الگويي» آثار جامعه شناسي در ايران مي پردازد. مقالات «مجله جامعه شناسي ايران» از سال 1380 تا 1385 به عنوان نمونه اي کمابيش گويا از آثار جامعه شناسي ايران، براي مطالعه انتخاب شده اند. نتايج پژوهش نشان مي دهد که از 86 مقاله بررسي شده، 59 مقاله در الگوي تجربي-تحليلي، 25 مقاله در الگوي هرمنوتيکي-تاريخي و 2 مقاله در الگوي دانش رهايي بخش قرار مي گيرند. در آثار جامعه شناسي ايران، ناهماهنگي ها و آشفتگي هايي در مباني نظري، اصول روش شناسي و علايق موجود در اين مقالات و ارتباط آن سه با هم وجود دارد. براي مثال غايت الگوي تجربي-تحليلي يعني مهندسي اجتماعي، چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در الگو هرمنوتيکي-تحليلي يعني مهندسي اجتماعي، چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در الگوي هرمنوتيکي-تاريخي نيز آشفتگي و ناهماهنگي هايي از قبيل کاربرد توجيه ناپذير مفاهيم و قوانين عام وجود دارد و مقالات مربوط به اين حيطه فاقد علايق شناختي مرتبط با فهم پديده هاي اجتماعي و احترام به تفاوت هاي فرهنگي مي باشند. ضعف کيفيت الگويي آثار جامعه شناختي ايران را، علاوه بر اشکالات معرفت شناختي آنها، به ويژه مي توان ناشي از فقدان يا ضعف علايق انساني در زمينه هاي سه گانه ابزاري-فني، ارتباطي-تفهمي و انتقادي رهايي بخش دانست. در اين شرايط، امکان دارد که فقدان علايق شناختي، دانش جامعه شناسي ايران را درگير علايق ناشي از حاکميت معيارهاي غير الگويي چون علايق سازماني و علايق فردگرايانه سازد. |
| كليد واژه: کيفيت الگويي، شناخت و علايق انساني، جامعه شناسي ايران، علايق فني-ابزاري، علايق تفهمي-ارتباطي، علايق رهايي بخش |
 |
|
نسخه قابل چاپ |
