بانک مقالات علوم اجتماعی

پژوهش يا تحقيق علمي، مجموعه فعاليتهاي منظمي است كه بر اساس يك ديدگاه نظري معين، كه متأثر از روش شناسي خاصي مي باشد، به سؤالاتي مي پردازد كه در ذهن محقق ايجاد مي شود. در هر تحقيق سه عنصر روش، نظريه و روش شناسي وجود دارد. ارتباط نظام يافته اين سه عنصر با يكديگر، مي تواند به ارائه يك تحقيق با هويت علمي منجر گردد. در اين هويت، روش شناسي نقش مبنائي دارد، كه بر اساس آن نظريه تعيين مي شود. در فرآيند تحقيق، موضوع يا مسأله تحقيقاتي، در بستر نظريه تعريف، و متناسب با روش شناسي غالب بر آن؛ نظريه و روش تحقيق انتخاب مي گردد. بنابراين، ارزيابي اعتبار هر تحقيق به بررسي روش شناسي و بصورت عيني تر به ارزيابي دستور العمل هاي اجرائي نظري آن مربوط مي شود. هر گونه ابهام نظري در تحقيق مي تواند به كاهش اعتبار آن ختم شود. اشكال در اعتبار تحقيق بيانگر عدم همخواني سطح نظري و تجربي است، كه اين امر معلول ابهام در هر سطح يا هر دو خواهد بود.
رسانه هاي ارتباط جمعي بعنوان زير مجموعه نهاد ارتباط جمعي در نظام اجتماعي داراي كاركرد معيني است. جلب كاركرد مثبت آنها بر مبناي نظام ارزشي غالب و در ارتباط سازمان يافته با ديگر نهادهاي اجتماعي مي تواند در حمايت از فرآيند توسعه نظام اجتماعي و تحكيم اقتدار ساختاري آن نقش فعالي را ايفاء نمايد. كاركرد مطلوب رسانه ها نيازمند انطباق فعال و پوياي آنها با واقعيت نظام اجتماعي است تا بتواند بر اساس يك ديدگاه نظري روشن آن را به سمت آرمان هاي نظام منتقل نمايد. مسلماٌ در اين انتقال، كاركرد هماهنگ ديگر نهادهاي اجتماعي ضرورت دارد، كه ديدگاه نظري اين وظيفه مهم را عهده دار است.
هدف اين مقاله بررسي روش شناسي هاي غالب بر تحقيقات رسانه ها و ارزيابي دو رويكرد كمّي و كيفي در آنها مي باشد. ضمن بيان تنگناهاي پژوهشي غالب بر تحقيقات فرهنگي در رسانه ها، به حمايت منطقي از به كارگيري روشهاي كيفي پرداخته مي شود. بكارگيري روشهاي علمي معتبر در تحقيقات مي تواند مانع ورود سليقه هاي فردي و گروهي در طراحي كاركر رسانه ها گرديده و از ترسيم نظام معاني در جامعه بصورت افراط يا تفريط جلوگيري نمايد. نتيجه اين امر ساماندهي واقع بينانه فعاليتهاي غالب بر رسانه ها با روائي قابل قبول خواهد بود.