بانک مقالات علوم اجتماعی

فقر از مهم‌ترين و فراگيرترين مسايل اقتصادي و اجتماعي عصر حاضر به شمار مي رود. صاحب‌نظر با رهيافت‌هاي نظري متفاوت به بررسي اين پديده و ارتباط آن با مسائل مختلف پرداخته اند. در اين نوشتار تلاش گرديده با مرور مفهومي و نظري ارتباط ميان فقر، محروميت و شهروندي از منظر جامعه شناسي بررسي و سپس در بخشي از جامعه ايران مورد آزمون تجربي قرار گيرد.
نتايج، ارتباط پيچيده ميان فقر، محروميت و شهروندي را نشان مي دهد؛ به طوري كه محروميت و فقر در برخي مناطق مانع تحقق شهروندي گرديده است. براساس اين ارتباط شهروندي ابزار تئوريكي مناسبي براي تحليل محدوديت‌هاي ساختاري خواهد بود كه در چارچوب آن افراد - فقرا - انكار نشده و حقوق فردي، مشاركت سياسي و تحليل رابطه آن‌ها مورد بررسي قرار مي گيرد. به بيان ديگر در نگاه به فقر و محروميت مي توان شهروندي را به مثابه مفهومي پويا به شمار آورد كه در آن هم فرايند و هم نتيجه در ارتباط متقابل و ديالكتيكي قرار گرفته اند.