بانک مقالات علوم اجتماعی

براي دستيابي به توسعه، پيچيده ترين معماي حل نشده روستاها بويژه در کشورهاي جهان سوم، «برنامه ريزي» از ضروريات انکار ناپذير است. از طرفي براي موفقيت در برنامه ريزي و در نتيجه رسيدن به توسعه، اولين گام، بررسي و شناخت واقعي از سطح برخورداري، توانمنديها، محدوديتها و عدم تعادلهاي منطقه اي مي باشد.
هر چند تاکنون کوششهاي متعددي در زمينه تعيين ميزان و سطوح برخورداري در ايران به عمل آمده است - که خود حايز اهميت مي باشند - اما آنچه در پژوهش حاضر مد نظر است، تاکيد بر اين مساله در سطح کل کشور، از ديدگاه برنامه ريزي روستايي و با استفاده از آخرين آمار رسمي کشور مي باشد. در اين پژوهش که از نوع اسنادي - تحليلي است، با توجه به نوع اطلاعات در دسترس، سطح پژوهش و مهارت پژوهشگران، از تلفيق روشهاي تاکسونومي عددي و تحليل خوشه اي، در سطح مناطق روستايي 30 استان و با استفاده از 24 شاخص استفاده شده است، نتايج اوليه در روش تاکسونومي عددي نشان داد که: در مرحله اول استانهاي «تهران» و «سيستان و بلوچستان» و در مرحله دوم استان «قزوين» ناهمگن اند. نتايج نهايي پژوهش نشان از وجود شکاف در سطح مناطق روستايي استانها دارد، به طوري که بجز استان تهران که در مراحل اوليه پژوهش حذف گرديد، استانهاي توسعه يافته و بسيار توسعه يافته در بين آنها مشخص نشد،7.4 % استانها در حد تا حدودي توسعه يافته، 51.85% استانها درحد محروم و 40.75% بسيار محروم اند. در ادامه پژوهش، به منظور کنترل و افزايش ضريب اطمينان و مقايسه نتايج، ارزيابي به روش خوشه اي نيز انجام شد. دراين گروه بندي استانها در 5 گروه همگن و داراي مشخصات مشترک تقسيم بندي شده اند. مقايسه دو مدل نيز نشان از تشابه نسبي نتايج و بعبارتي ديگر همخواني سطوح بدست آمده، در بين استانها دارد.

 نسخه قابل چاپ