بانک مقالات رشته علوم تربیتی

در تاريخچه آموزش عالي كشور ما، دهه 1370 شاهد توسعه پژوهشهاي علمي در اكثر زمينه ها و از جمله علوم تربيتي و رفتاري بوده است. در پژوهشهاي تربيتي – رفتاري كه در كشور ما عمدتاٌ جنيه توصيفي، ميداني و نيمه آزمايشي دارند، فرضيه آزمائي كه معمولاٌ با بهره گيري از آزمونهاي معني داري آماري انجام مي شود،جايگاه ممتازي يافته است. اما در خصوص شيوه هاي فرضيه آماري و نيز ميزان كارايي آزمونهاي معني داري در پژوهشهاي علوم تربيتي و رفتاري نه تنها اتفاق نظر كافي وجود ندارد، بلكه مناظره هايي هم در جريان است. در اين مقاله كوشش شده است تا پژوهش در علوم تربيتي – رفتاري در چشم انداز تئوريك وسيعي مورد بررسي قرار گيرد تا موقعيت فرضيه آزمايي در آن با توجه با ديدگاههاي شناخت شناسي و روش علمي مشخص شود. براي حصول اين نتيجه، نخست تعريف و تبيني از مفهوم فرضيه عرضه مي شود و ديدگاههاي دو مكتب تجربه گرايي و عقلگرايي و دو رويكرد متناظر با آنها يعني استقرايي گري رايشنباخ و استنباطي گري پوپر در اين خصوص بررسي و مقايسه خواهد شد. سپس به برخي از انتقادات وارده به فرضيه آزمايي از طريق اعمال آزمونهاي معني داري اشاره خواهد شد. مطالب و تحليلهاي اين مقاله برخي از ضعف هاي مبنايي و تئوريك پژوهش در علوم تربيتي و رفتاري را نشان مي دهند و ضمناٌ مدلل دارند كه اگر بنا باشد اين علوم به طور بنيادي پيشرفت حاصل كنند بايد برخي از وجوه متدلوژي تحقيق مورد بازانديشي قرار گيرد.