بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

اختلاف در فهم و کاربرد اصطلاحات رايج در حوزه ادبيات داستاني، از مشکلاتي است که گاه مانع از فهم درست و مشترک داستان و تحليل دقيق آن مي شود. با اينکه بسياري از اين اصطلاحات به فرهنگ ها راه يافته و بر زبان اهل تحقيق جاري است، هنوز در کاربرد آن اجماعي وجود ندارد. همين امر، تشخيص و تمايز عناصر داستاني و در نتيجه، تحليل داستان ها را در عمل با مشکل رو به رو ساخته است. نويسنده در اين گفتار، قصد دارد يکي از پرکاربردترين اصطلاحات حوزه روايت شناسي، يعني بن مايه را با تاکيد بر «نقش مايه آزاد» و «نقش مايه مقيد» بازنگري کند. براي اين منظور، اهم تعاريف موجود در فرهنگ ها را نقد مي کند، درجه رسايي و نارسايي آن ها را نشان مي دهد و تعاريف مورد نظر خود را عرضه مي کند. همچنين، انواع بن مايه را در داستان هاي سنتي فارسي طبقه بندي، و کارکردهاي چهارگانه آن را در روايت تبيين خواهد کرد. بن مايه، اصطلاحي است ساختاري - معنايي که بيشتر با عناصر ساختاري داستان ارتباط مي يابد نه صرفا با جنبه هاي معنايي آن.

 نسخه قابل چاپ