بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

در اين مقاله کوشش کرده ايم درباره نقد اسطوره اي -يکي از شيوه هاي مهم نقد ادبي- و ديدگاه هاي متنوعي که در اين زمينه وجود دارد سخن بگوييم. اسطوره با اجزاي مختلف ادبيات نسبت دارد. مقصود از ادبيات، هم شامل ادبيات کتبي است و هم ادبيات شفاهي؛ زيرا پيوند اسطوره ها را با ادبيات شفاهي نمي توان ناديده گرفت؛ چنان که روايت هاي شفاهي از برخي اسطوره هاي ايراني هنوز هم در بين مردم ايران رايج است. پيوند اسطوره و ادبيات را مي توان در حوزه شعر، داستان، قصه و روايت نشان داد. شايد نتوان شاعري را يافت که در آفرينش هاي ادبي و بديعي خود از اسطوره ها، تشبيهات و استعارات و يا تلميحاتي که بر اسطوره ها دلالت دارد استفاده نکرده باشد. به ويژه، کهن الگوها که از محتويات ناخودآگاه جمعي بشري است و در مباحث اسطوره شناسي از اهميت ويژه اي برخوردار است، در تمام آثار ادبي به عنوان بن مايه تکرارشونده تجلي يافته است.
اسطوره با انواع ادبي نيز ارتباط دارد؛ حتي برخي آن را يک نوع مستقل دانسته اند. همچنين اسطوره بر مکتب هاي گوناگون ادبي نيز تاثير گذاشته است. زبان شناسان نيز نتوانسته اند از مباحث اسطوره شناسي دور بمانند؛ به گونه اي که مقوله زبان و اسطوره فصل هاي دامنه داري را در اين گونه تحقيقات به خود اختصاص است. بنابراين، مي توان ادبيات را از ديدگاه اسطوره شناسي ارزيابي کرد و از اين راه به امکاناتي دست يافت که شناخت متن هاي ادبي (اعم از کتبي و شفاهي) را امکان پذير کند.

 نسخه قابل چاپ