بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

سرودن شعر به گويشهاي محلي در شعر کلاسيک فارسي گستردگي چنداني نداشته و شاعران همواره اشعار خود را به زبان فارسي دري که زبان معيار شعر فارسي به شمار مي آمده، مي سروده اند. اگر از فهلويات بابا طاهر بگذريم، درگلستان سعدي و مثلثات او و همچنين در ديوان حافظ ابيات اندکي به گويش قديم شيراز مي توان ديد. در شعر معاصر فارسي، استفاده از شعر گويشورانه بيشتر در ميان شاعران کلاسيک معاصر و به عنوان نوعي «تفنن» ديده مي شود اما در سال 1306 نخستين کوشش در پيوند دادن اشعار عاميانه با شعر گويشورانه به وسيله ملک الشعرا بهار انجام گرفت و بعدا در سال 1332 شاملو با سرودن منظومه «پريا» کوشش بهار را به اوج رساند. منظومه «قصه دختراي ننه دريا» چند سال بعد سروده شد و فروغ فرخزاد با تاثيرپذيري از شاملو منظومه «به علي گفت مادرش روزي» را درفاصله سالهاي 38 تا 42 سرود. هر سه منظومه داراي پيامهاي اجتماعي براي مخاطبان بزرگسال بودند اما بعدا برخي از آنها به سبب زبان گويشورانه و لحن کودکانه اي که در آنها وجود داشت در زمره ادبيات کودکان نيز به شمار آمدند.

در اين مقاله پس از بحث درباره سابقه شعر گويشورانه به بررسي سه منظومه مزبور پرداخته مي شود.

 نسخه قابل چاپ