پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391 3:20 PM
12 : نامه فرهنگستان مرداد 1379; 4(3 (پياپي 15)):145-158. |
واژه گزيني در عصر ساساني و تاثير آن در فارسي دري |
رضايي باغ بيدي حسن* |
عصر ساساني از درخشان ترين دوران هاي فرهنگي ايران پيش از اسلام است. اگر چه بسياري از آثار مکتوب آن دوره بر جاي نمانده، هنوز در معدود کتاب هاي بازمانده به زبان پهلوي (فارسي ميانه)- که بيشتر آنها پس از دوره ساساني و در سده هاي سوم و چهارم هجري تاليف نهايي يافته اند- و نيز در لابه لاي کتاب هاي نويسندگان دوره اسلامي مي توان از پيشرفت هاي علمي آن دوره و نيز از گام هايي که در راه واژه گزيني برداشته شده بود آگاهي يافت. ابن نديم، به نقل از ابوسهل بن نوبخت، يکي از مترجمان کتاب هاي پهلوي به عربي (وفات: 200 ه)، مي نويسد که به فرمان اردشير بابکان (پادشاهي: 224-240 م)، و پسرش شاپور (پادشاهي: 240-270 م) کتاب هايي را از هند، چين و روم به ايران آوردند و به زبان فارسي [ميانه] ترجمه کردند. هم چنين، به روايت کتاب چهارم دينکرد، شاپور فرمان داد کتاب هاي مربوط به پزشکي، ستاره شناسي، حرکت، زمان، مکان، جوهر، آفرينش، کون، فساد، تغيير عرض، منطق و صنايع را از هند، روم و ديگر سرزمين ها گردآوري کنند و به اوستاي موجود منضم سازند. ياقوت نيز مي نويسد در ارجان فارس افرادي زندگي مي کردند که به خطي شکسته- مخصوص نگارش کتاب هاي پزشکي، ستاره شناسي و فلسفه- مي نوشتند. تاسيس مدرسه هاي مهم علمي در شهرهايي چون الرها، نصيبين و جنديشاپور در زمان پادشاهي خسرو انوشيروان (پادشاهي: 531-579م)، مراکزي براي برخورد افکار هندي، چيني، يوناني، رومي، سرياني و ايراني، به وجود آورد... |
كليد واژه: |
![]() |
نسخه قابل چاپ |