بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

خواندن اين رساله از چند جهت سودمند است: نخست آنكه ميزان آشنايي طبقه تحصيل كرده ايراني را با مباحث زبان شناسي، به خصوص زبان شناسي تاريخي، در حدود هفتاد سال پيش مي نماياند. ثانيا نشان مي دهد كه دغدغه پالودن زبان فارسي از عناصر بيگانه و تقويت آن با استفاده از زبان هاي هم خانواده و به خصوص زبان هاي ايراني باستان و ايراني ميانه، از ديرباز، ذهن انديشه مندان ايراني را به خود معطوف داشته است. ثالثا نشان مي دهد كه ضرورت و اهميت تاسيس مركزي تصميم گيرنده چون فرهنگستان زبان و ادب فارسي در حدود هفتاد سال پيش نيز كاملا محسوس بوده است. ) ? رساله، ص 149 (
اما با توجه به آنكه حدود هفتاد سال از نگارش اين رساله مي گذرد و در اين مدت پيشرفت هاي قابل ملاحظه اي در دانش زبان شناسي، خاصه زبان شناسي ايراني، صورت گرفته است، بايد دانست كه بسياري از نكات مطرح شده در اين مقاله پذيرفتني نيست. پافشاري ضمني نويسنده بر اين نكته كه برخي از زبان ها ذاتا «توانمند» و برخي ديگر ذاتا «ناتوان» اند - چنان كه از صفحات 133 تا 135 مي توان دريافت - توجيه علمي ندارد. اظهار نظرهايي چون «آساني و رواني آن ‍‍[= زبان فارسي] به اندازه اي است كه بدون تامل زياد آنچه به انديشه رسد به زبان در مي آيد» )ص 133 ( هيچ پشتوانه علمي ندارد و اين توصيف را مي توان براي هر يك از زبان هاي نوع بشر به كار برد.

 نسخه قابل چاپ