بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

ديوان حيدر شيرازي (مونس الارواح)، حيدر بقال شيرازي (قرن هشتم هجري)، به کوشش سيد علي ميرافضلي، نشر کازرونيه (مجموعه آثار فارسي پژوهشي)،  تهران (40+62+22+88+12)224,1383 صفحه.
حيدر بقال شيرازي شاعر گمنامي است که در قرن هشتم هجري در شيراز و يزد مي زيسته و گويا شرح احوال او در تواريخ و تذکره هاي موجود نيامده است. وي مديحه گوي نصرت الدين يحيي (مقتول 795 (، حاکم يزد، و سلطان حسين شيرازي (وفات : 785) بوده، در حضرت شيخ ابو اسحاق شيرازي (وفات: ???) بار مي يافته، سلطان ابوسعيد بهادر (وفات: ???) را مرثيت گفته، و ظاهرا مذهب تشيع داشته است. از شعر حيدر، به جز غزلي که در جنگ اسکندر ميرزا (مورخ 814-813) آمده، مجموعه اي به نام مونس الارواح بر جاي مانده که از آن به عنوان ديوان حيدر شيرازي نيز ياد شده است. از حجم اندک مونس الارواح و ترتيب ويژه اي که در آن به کار رفته چنين بر مي آيد که سراينده اين مجموعه را که عمدتا اشعار عاشقانه اوست و آن را «کتاب عشق» خوانده ، به منظوري خاص – گويا به خواهش معشوق – فراهم کرده و خود در اين خصوص آورده است:
چو در کنار فلک گوي زر روان گرديد                                در آمد از درم آن ماه مهربان چو صباح
چه گفت؟ گفت که حيدر کتاب عشق بساز                      کز آن کتاب بود کار بسته را مفتاح
بگفتمش که کتاب مرا چه نام نهي                                بگفت نام کتاب تو  مونس الارواح
( ديوان حيدر شيرازي، ص 55) ...

 نسخه قابل چاپ