بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

چنان كه مي دانيم وندهاي اشتقاقي از نظر تاثيري كه بر مقوله دستوري واژه پايه (واژه اي كه وند به آن افزوده مي شود) دارند به دو گروه تقسيم مي شوند: مقوله گذران، مقوله ناگذران.
مقوله گذران وندي اشتقاقي است كه با افزوده شدن به پايه مقوله دستوري آن را تغيير مي دهد، مثلا اسم را به صفت تبديل مي كند؛ مانند مثال هاي زير:
اسم + مند ?  صفت: هنرمند، دانشمند،‌ خردمند؛
اسم + ناك ?  صفت: خطرناك، طربناك، وحشتناك؛
اسم + گين ?  صفت: غمگين، شرمگين، سهمگين.
مقوله ناگذران وندي اشتقاقي است كه مقوله دستوري پايه را تغيير نمي دهد؛ مانند مثال هاي زير:
اسم + - گاه: آموزشگاه، درمانگاه، پژوهشگاه
اسم + - يت: بشريت، اسلاميت، انسانيت
اسم + - دان: آتشدان، قلمدان، گلدان
...

 نسخه قابل چاپ