بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

شاهنامه فردوسي (چاپ عكسي از روي نسخه خطي كتابخانه بريتانيا به شماره Add.21,103 مشهور به شاهنامه لندن)، نسخه برگردانان: ايرج افشار و محمود اميد سالار، تهران 1384، 297 برگ متن اصلي + 32 صفحه پيشگفتار فارسي + 14 صفحه پيشگفتار انگليسي.
اين نسخه، كه تاريخ 675 هجري در ترقيمه آن آمده است، كهن ترين نسخه كامل شاهنامه است. نسخه كهن تر اما ناقص نسخه فلورانس مورخ 614 هجري است كه نيمه نخست شاهنامه را در بردارد.
نگارنده، طي حدود شش سال گذشته كه در تصحيح دفتر هفتم شاهنامه با دكتر جلال خالقي مطلق همكاري مي كردم، مدام با نسخه شاهنامه لندن سروكار داشته و حاصل تجربه ها و مطالعات خود را در مقاله اي مستقل (خطيبي 1382 الف) گزارش كرده و در چندين مقاله ديگر، به مناسبت هاي گوناگون، درباره اين نسخه به تفصيل به بحث پرداخته است (خطيبي 1381، 1383). ولي، در اين جستار، برآنم كه، ضمن اشاره به آن تجربه ها، با بررسي و نقد پيشگفتار دكتر محمود اميد سالار بر چاپ عكسي اين نسخه، نكاتي را به تحقيقات پيشين بيفزاييم.
اميد سالار، در پيشگفتار خود، نخست تاريخچه مختصري از اين نسخه را به دست داده كه خواندني است.
در اين نسخه، برگ هاي 5 تا 7 (از آغاز شاهنامه تا بيت 38 از پادشاهي جمشيد)، و برگ هاي 50 تا 53 ( از بيت 1289 داستان رستم و سهراب تا بيت 680 از داستان سياوخش) و برگ 297 ( از بيت 879 پادشاهي يزدگرد سوم تا آخر شاهنامه) پس از اتمام كتابت نسخه به آن افزوده شده اند. مهم ترين برگ نو نويس اين نسخه برگ 297 است كه تاريخ 675 هجري فقط در اين برگ آمده است.

 نسخه قابل چاپ