بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

فارسي رايج در ايران و تاجيکستان دو گونه از زبان فارسي هستند که ادامه زبان فارسي قديم (کلاسيک، زبان قرون چهارم تا نهم هجري) به شمار مي روند. فارسي قديم ميان فارسي زبانان ايران و افغانستان و تاجيکستان مشترک بوده است و زبان فارسي معاصر، در تمام سطوح (آوايي، واژگان، صرف، نحو)، کمابيش با زبان دوره کلاسيک متفاوت است.
تاريخ فارسي تاجيکي را مي توان به دو دوره کلي تقسيم کرد: 1) دوره اي که از قرن دهم هجري شروع مي شود و تفاوت هاي فارسي تاجيکي با فارسي ايران رفته رفته آغاز مي گردد و تا آغاز قرن بيستم ميلادي ادامه مي يابد. 2) دوره اي که از اواخر دهه دوم قرن بيستم آغاز مي شود و در بردارنده روند نزديک سازي زبان ادبي با زبان توده هاي مردم است.
تاجيکي معاصر، از نظر واج شناسي، واژگان، صرف و نحو، تا اندازه اي با فارسي متفاوت است. واژگان آن، علاوه بر قرض گيري از زبان عربي، از زبان ازبکي و روسي نيز متاثر است. بيشتر ساکنان شهرها و مناطقي که با روس ها در ارتباط بوده اند دو زبانه و مسلط به زبان روسي اند. زبان دوم بسياري از تاجيک هاي تحصيل کرده در نظام شوروي نيز روسي است. از اين رو، اين زبان، به زبان علمي و فلسفي، فني، اداري و حتي ارتباط هاي روزمره تبديل شده و به نظر مي رسد تاجيک ها انديشه ها و مفاهيم پيچيده فلسفي، ديني، علمي، هنري و اجتماعي خود را مي توانند تنها به زبان روسي بيان کنند و زبان فارسي ايشان به خوبي از پس اين کار بر نمي آيد. تفاوت ميان تاجيکي و فارسي به ويژه پس از انقلاب اکتبر (1917) زيادتر شده است.

 نسخه قابل چاپ