بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

سيد محمد داعي الاسلام 1330-1255) ش) فرزند سيدفضل اله حسني متخلص به «داعي»، مولف فرهنگ نظام، اديب و ايران شناس و از مروجان زبان فارسي در هند بود. وي در روستاي نياك لاريجان از شهرستان آمل زاده شد و، پس از طي دوره هاي ابتدايي و متوسطه در آمل، براي ادامه تحصيل به تهران سپس اصفهان سفر كرد و از محضر مدرسان اصفهاني از جمله ملامحمد كاشاني، جهانگير خان قشقايي، و آقانجفي بهره برد. او بيشتر اوقات خود را صرف فراگيري زبان عربي و ادب فارسي، تاريخ اسلام، و علوم ديني كرد و، به موازات آن، با زبان هاي انگليسي و عبراني نيز آشنا شد. پس از آن، به دعوت ميرزا سليمان خان شيرازي معروف به ركن الدوله، نايب الحكومه اصفهان، در حوزه علميه اصفهان عضويت يافت و با مبلغان مسيحي جلفاي اصفهان به مناظره پرداخت. آوازه همان مناظرات توجه مظفرالدين را جلب كرد و موجب شد كه سيدمحمد به لقب «داعي الاسلام» ملقب گردد. شرح آن مباحثات مناظرات در مجله الاسلام، كه داعي الاسلام مدير مسوول آن بود، به چاپ رسيده است.
داعي الاسلام، در سال 1906/1324، پس از بازگشت از سفر مكه، در هند اقامت كرد و در آنجا مجله دعوه الاسلام را به دو زبان فارسي و اردو به چاپ رساند و در دارالفنون دكن به تدريس زبان و ادبيات فارسي پرداخت. وي، در دوران اقامت در هند، به مطالعه در رشته زبان هاي شرقي از جمله زبان اوستايي، فارسي، باستان، بهاشا، گجراتي و سنسكريت روي آورد. اشتياق و علاقه او به بررسي ريشه لغات زبان فارسي مشوق او در تاليف يك دوره كامل فرهنگ فارسي شد. دولت اسلاميه دكن او را مامور تدوين اين فرهنگ ساخت. بدين سان فرهنگ نظام در پنج مجلد پديد آمد و به طبع رسيد.

 نسخه قابل چاپ