مقالات نقش اخلاق در علوم و فناوری

زمينه: امروزه فناوري زيستي هم در سطح ملي و هم در سطح بين المللي توسعه يافته است. در پرتو سرعت پيشرفت فناوري زيستي، احترام به اصول اخلاق زيستي هم به يك ضرورت تبديل شده است. اعلاميه حقوق بشر و برنامه عمل وين (1993) در بند يازده تصريح مي كند: «پيشرفت خاص، به ويژه در طب زيستي و علوم حياتي و در فناوري اطلاعات ممكن است به طور بالقوه عواقب نامطلوب براي تماميت، كرامت و حقوق انساني افراد داشته باشد و از اين رو درخواست مي كند براي تضمين احترام كامل به حقوق بشر و منزلت انساني در اين حوزه هاي مورد توجه جهاني، همكاري بين المللي صورت گيرد.» كنفرانس عمومي يونسكو در حوزه هاي مرتبط با اخلاق زيستي اقدامات قابل توجهي مبذول كرده است. اعلاميه جهاني ژنوم انساني و حقوق بشر و اعلاميه بين المللي داده هاي ژنتيك انساني، دو اعلاميه صادره توسط يونسكو هستند كه از اتقان، انسجام، شفافيت و جامعيت برخوردارند.
نتيجه گيري: اعلاميه جهاني اخلاق زيستي و حقوق بشر، ايراداتي داردكه از آن جمله مي توان به ضعف ساختاري، بي توجهي به تعهد اشخاص حقيقي، ضعف در بيان اهداف، تبيين نادرست اصول حاكم بر اخلاق زيستي، نقص در بيان اصل عدم تبعيض و اهتمام مفرط به رضايت آزادانه اشاره نمود. مقدمه، قلمرو و اهداف اعلاميه به درستي تبيين نشده است. اصول بنيادين اخلاق زيستي مي بايست به نحو شفاف و محققانه بيان گردد. اعلاميه به تعهد اشخاص حقيقي، كم توجهي نموده و منحصرا دولت ها را مخاطب قرارداده است. يكي ديگر از مهمترين اشكالات اعلاميه، عدم توجه به امكان تحديد اراده در پرتو كرامت انساني است.

 نسخه قابل چاپ