بانک مقالات الهیات و معارف اسلامی

اراده، اساس و بنيان عقود و تصرفات به شمار مي آيد، به گونه اي که بدون آن نمي توان بر هيچ عقد و تصرفي آثار شرعي و حقوقي مترتب کرد. مکان اراده، قلب است و به دليل منزلت والاي اراده است که نمي توان هيچ امري به آن نسبت داد مگر اينکه اراده، به گونه اي اظهار و علني گردد. سکوت يکي از طرق اظهار اراده است که همچون وسايل ديگر تعبير از اراده يعني لفظ، کتابت، فعل و اشاره، داراي احکامي است: فقها اتفاق نظر دارند که نمي توان سکوت مجرد را معبر از اراده دانست، ولي در صورت وجود نص شرعي يا قانوني، وجود عرف و قراين مربوطه با شرايط خاصي، با سکوت، تعبير از اراده مي گردد. سکوت ممکن است به صورت صريح يا کنايه بروز کند. جهت تشخيص و تفکيک سکوتي که تعبير از اراده مي کند با سکوتي که معبر از اراده نيست و آثاري بر آن مترتب نمي شود معيارهايي همچون وجود نص، حيا، دفع ضرر، عرف و قرينه مد نظر قرار مي گيرد که هر يک مطابق ضوابط خاصي مبين اراده اند.