پاسخ به:بانک مقالات الهیات و معارف اسلامی
پنج شنبه 31 فروردین 1391 9:11 PM
3 : الهيات و معارف اسلامي (مطالعات اسلامي ) زمستان 1385; -(74 (ويژه علوم قرآن و حديث)):81-111. |
شيخ طوسي و منابع تفسيري وي در التبيان |
كريمي نيا مرتضي* |
* بنياد دايره المعارف اسلامي، تهران |
التبيان في تفسير القران تاليف شيخ طوسي (385-460 ق.) نخستين تفسير كامل شيعه است كه در بغداد و دوران حكومت آل بويه تدوين يافته است. اين اثر از جهات بسياري با ساير تفاسير مختصر شيعه (پيش از شيخ طوسي) مانند عياشي، فرات و علي بن ابراهيم قمي و نيز تفاسير اهل سنت چون فراء، طبري و جبائي متفاوت است. همين شيوه تفسيرنگاري شيخ طوسي را طي قرون بعدي در ميان مفسران معروف شيعي چون طبرسي، ابوالفتوح، مولي فتح اله کاشاني و علامه طباطبايي مي توان ديد. مقاله حاضر با مروري بر منابع و روش هاي تفسيري شيخ طوسي در التبيان روشن مي سازد كه اين اثر محصول ذهن پويا، نقاد و جامع نگر شيخ طوسي در عصر خود در بغداد بوده است. مجموعه شرايط زماني و مکاني قرن چهارم و پنجم هجري در بغداد، علاوه بر نيازها، تنگناها و پرسش هاي اساسي علوم اسلامي در آن زمان، تفسيرالتبيان شيخ طوسي را يكسره متفاوت از تمام تفاسير پيش - طوسي ساخته است. به گونه اي كه مي توانيم به وضوح آن را تركيبي گزينش شده از مهم ترين آثار و آراي ادبي، لغوي، فقهي، كلامي و تفسيري شيعه و سني در حوزه قرآن و در عصر شيخ طوسي بدانيم. |
كليد واژه: تفسير، تاريخ تفسير شيعه، شيخ طوسي، التبيان، تفاسير معتزله |
![]() |
نسخه قابل چاپ |