بانک مقالات الهیات و معارف اسلامی

باهمه صراحت آيات كلام اله مجيد در منفوريت جنگ و فساد در ارض و موضع توام با تسليم پيامبر خدا در طي سيزده سال پس از بعثت در مكه و تشريع دفاع در دوران بعد از هجرت، بسياري از فقها و مفسران و محدثان در گذشته، جنگ و درگيري با كفار اعم از كتابي و غيركتابي را واجب دانسته اند با اين تفاوت كه اهل كتاب مي توانند در صورت پرداخت جزيه و قبول حاكميت اسلام به شريعت خويش عمل نمايند، اما مشركان راهي جز پذيرش اسلام يا نابودي نداشته اند.
نويسنده اين مقاله همانند بسياري از محققان معاصر بر اين باور است كه موضع اسلام در برابر ديگر ملل، پس از هجرت به مدينه، تنها موضع دفاعي بوده و جز با كساني كه درصدد نابودي اسلام و مسلمانان بوده اند حق جنگ نداشته اند و لذا نه تنها اهل كتاب بلكه مشركان نيز در قلمرو خود آزاد بوده و در صورتي كه به شهروندي و تابعيت دولت اسلامي درآيند با پرداخت مالياتي ناچيز مي توانند از هر گونه حمايت انساني برخوردار باشند. براي روشن شدن اين حقيقت، نويسنده به بررسي آيات مورد استدلال طرفداران جهاد ابتدايي پرداخته و اثبات نموده است كه اين آيات بر مقصود آنان دلالت نداشته، بلكه برعكس همين آيات نيز گوياي موضع دفاع ابتدايي مسلمانان اوليه است و نظريه جهاد ابتدايي پديده قرن دوم اسلامي بوده و براي اولين بار توسط مفسراني مانند قتاده مطرح گرديده است.

 نسخه قابل چاپ