بانک مقالات الهیات و معارف اسلامی

ابن سينا در تقرير نظام فيض واژه هاي مختلفي را از قبيل فيض، ابداع، صدور، فعل، خلق و تجلي به کار برده است، اما کاربرد واژه فيض از بقيه فزون تر است. مکتوبات او را از حيث کميت يا بيان جزييات نظام فيض، مي توان به سه دسته طرح نظام فيض به صورت مفصل با ذکر جزييات، متوسط يا موجز و غيرمستقيم تقسيم و ديدگاه او را درباره چگونگي پيدايش کثرت در عالم به چهار قسم تبيين کرد: تبيين نظام فيض بر مبناي نظام ثلاثي با استفاده از مولفه تعقل؛ تبيين بر اساس نظام ثنايي با استفاده از مولفه تعقل؛ تبيين نظام فيض بر مبناي نظام ثنايي با استفاده از مولفه علم و تبيين بر مبناي دو مولفه علم و تعقل. البته شيخ به حق و به جد يادآور شده است که علم، عقل و فاعليت حضرت حق را نبايد از سنخ علم، تعقل و فاعليت مخلوقات پنداشت.

 نسخه قابل چاپ